×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Opieka nad chorym z POChP

Pytanie nadesłane do redakcji

POChP w starszym wieku - jak pomóc choremu? Mój ojciec choruje na "obturacyjną chorobę płuc" ma 80 lat i żadnych efektów leczenia nie widać. Co można w tej sytuacji zrobić, jak mu pomóc?

Odpowiedziała

lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego

POChP jest chorobą przewlekłą, i mimo stosowanego leczenia, charakteryzuje się postępującym nieodwracalnym ubytkiem wartości spirometrycznych i, co za tym idzie, narastaniem duszności, osłabienia siły mięśniowej i postępującym wyniszczeniem. Leczenie farmakologiczne w tej chorobie raczej spowalnia jej postęp niż "leczy ją" w potocznym tego słowa rozumieniu, stąd też często zarówno chory, jak i jego rodzina czują się rozczarowani długotrwałymi efektami leczenia, a raczej ich braku. Jednak zaprzestanie tego leczenia w szybkim tempie doprowadziłoby do tragicznych konsekwencji, dlatego niezmiernie ważne jest systematyczne stosowanie leczenia farmakologicznego.

Poza leczeniem farmakologicznym najważniejsze jest zaprzestanie narażenia chorego na dym tytoniowy, co w praktyce oznacza, że najważniejszym elementem leczenia jest zaprzestanie palenia tytoniu przez chorego, ale także palenia biernego, czyli przebywania w jednym pomieszczeniu z osobami palącymi na tytoń.

Kolejnym, pozafarmakologicznym elementem leczenia jest utrzymanie stałej, odpowiedniej do wieku aktywności fizycznej chorego. Należy chorego wspierać i dopingować do aktywności fizycznej (spacery, samoobsługa, ćwiczenia ogólnousprawniające). Oczywiście wysiłek fizyczny powinien być dostosowany do możliwości i wieku chorego, ale powinien pozostać wysiłkiem, przerywanym przy pojawieniu się uczucia duszności, ale wznawianym po odpoczynku, wyrównaniu tętna i ustąpieniu duszności. W idealnychwarunkach chory wykonuje ćwiczenia pod tlenem i z pulsoksymetrem na palcu i przerywa je w momencie, gdy wskazania pulsoksymetru pokazują obniżenie wysycenia krwi tlenem i wznawia po normalizacji parametrów.

Oczywiście w cięższych przypadkach choroby, gdy na stałe obniża się poziom wysycenia krwi włośniczkowej tlenem (co widać w badaniu gazometrycznym) wskazana jest stała domowa tlenoterapia z koncentratora tlenu.

W opiece nad chorym z POChP istotna jest też prawidłowa dieta dostosowana do choroby, gdzie oprócz zbilansowanej diety, w tej chorobie koniecznie bogatej w tzw. zdrowe tłuszcze (tłuszcze bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe) należy zastosować trzy proste zasady:

  1. Chory na POChP powinien jeść często, a mało. Polecane jest jedzenie pięciu lub nawet sześciu mniejszych objętościowo posiłków. Nie zaleca się trzydaniowych obiadów spożywanych na raz. Mniejsze posiłki są nie tylko mniej męczące dla chorego, ale również mniejsza ilość pokarmu w żołądku ułatwia pracę przeponie.
  2. Należy bezwzględnie unikać wzdymających, ciężkostrawnych potraw, takich jak nasiona warzyw strączkowych (groch, fasola, bób) warzywa kapustne i inne, które zwiększając ilość gazów w jelitach unoszą przeponę ku górze i nasilają jej pracę.
  3. Unikać posiłków bezpośrednio przed położeniem się. Ostatni posiłek powinien wypadać minimum trzy godziny przed położeniem się do łóżka, bo przepona w pozycji leżącej pracuje znacznie gorzej i wypełniony przed snem żołądek prowadzi do duszności nocnych.

Należy pamiętać, że POChP jest ciężką, postępującą chorobą, która mimo powolnych, ale systematycznych postępów w leczeniu stanowi czwartą co do częstości przyczynę zgonów na świecie, a w związku z paleniem tytoniu przewiduje się, że do roku 2030 będzie stanowiła trzecią co do częstości przyczynę zgonu. Należy ją, mimo braku spektakularnych efektów, cierpliwie leczyć pamiętając jednak, że najlepsze co możemy zrobić, aby nie skazywać siebie i swoich bliskich na tę niewdzięczną do leczenia chorobę, to jak najszybciej zaprzestać palenia tytoniu lub najlepiej w ogóle tego palenia nie zaczynać.

Piśmiennictwo:

Kuna P., Pierzchała W., Jankowski M.: Astma i POChP w pytaniach i odpowiedziach, Medycyna Praktyczna, Kraków 2008.
Światowa strategia rozpoznawanie leczenia i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, Aktualizacje 2006; Medycyna Praktyczna wydanie specjalne 2/2007
Zieliński J.: Głęboki oddech - ogólnopolski program na rzecz budowania świadomości zagrożeń POChP i walki z ta chorobą. Dieta łagodząca skutki POChP. 2006

08.11.2012
Inne pytania
  • Uporczywy kaszel ze śluzową wydzieliną
  • Tomografia komputerowa klatki piersiowej
  • Nadprodukcja wydzieliny
  • Przeszczep płuc
  • Kaszel palacza
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta