Pytanie nadesłane do redakcji
RTG - rozedma płuc, serce płucne i nadciśnienie płucne. Dwa tygodnie temu i dostałam taki wynik RTG: miąższ płucny rozedmowy, bez zagęszczeń, serce płucne, nadciśnienie płucne, aorta prawidłowa". Od 20 lat choruję na POChP (łagodna postać). Przyjmowałam leki: Serevent Dysk, Flixotide. Od 10 lat (miałam wypadek - złamanie kręgosłupa - co unieruchomiło mnie na dłuższy czas) przestałam je brać, bo miałam drżenia mięśni. Stosowałam tylko krótko działające leki: Ventolin. Rok temu wykonano RTG klatki piersiowej, które nic nie wykazało, żadnych niepokojących zmian. Dokładnie w rok później w maju tego roku znowu wykonano RTG i wynik, taki jak wyżej. Czy jest możliwe, by w ciągu roku, aż tak duże powstały zmiany? Nadmieniam, że gdy poruszam się szybciej lub gdy się ubieram (w ciężkie płaszcze, futro, w zimie) to jestem zdyszana. Najczęściej jest mi duszno przy mokrej pogodzie - mgła.
Te zadyszki w ciągu roku jednak nie zmieniły się aż tak wyraźnie, dlatego dziwię się, że mam tak zaskakujący wynik badania. Badanie spirometryczne w poprzednim roku nie wykazało większych odchyleń od poprzednich wykonanych kilka lat wcześniej. W tym roku już nie robiono mi spirometrii, tylko dostałam skierowanie na tomografię płuc, która jest za kilka dni. Trochę boję się kontrastu, który ma być podany, ze względu na możliwość powikłań po nim. Mam 50 lat, jestem szczupła.
Odpowiedziała
lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego
Szanowna Pani
Dużo w Pani liście pytań, ale też dużo nieścisłości i niejasności. A więc po kolei: pisze Pani, że ma 50 lat i od 20 lat rozpoznane POChP. Wynika z tego, że choroba rozpoczęła się w 30. roku życia, co się prawie nie zdarza, a jeżeli się tak naprawdę zdarzyło, to należało (i nadal należy) poszukać genetycznego tła choroby, a zwłaszcza genetycznie uwarunkowanego niedoboru α1-antytrypsyny, ponieważ w zasadzie tylko takie zaburzenie może powodować POChP przed 40. rokiem życia. Nie wiem, czy jest lub była Pani osobą palącą, co również jest niezmiernie ważne i ma ogromny wpływ na przebieg choroby i na sam fakt jej powstania. Jeżeli nie pali Pani i jeżeli faktycznie miała Pani rozpoznane w wieku 30 lat POChP, to ryzyko wrodzonego niedoboru α1-antytrypsyny jest ogromne, a takie schorzenie mogłoby w krótkim czasie doprowadzić do opisywanych w radiogramie klatki piersiowej zmian. Nie wiem jak miała Pani rozpoznane POChP w tak młodym wieku i czy na pewno wykluczono astmę oskrzelową, która w niektórych przypadkach jest niezwykle podobna do POChP.
Kolejnym problemem są zmiany opisane na zdjęciu klatki piersiowej. Zdjęcie RTG nie jest odpowiednim narzędziem badawczym, które pozwoli rozpoznać jednoznacznie nadciśnienie płucne. Może to być jedynie sugestia ze strony radiologa, podobnie jak rozpoznanie serca płucnego jedynie z obrazu RTG. Aby w sposób rzeczywisty potwierdzić tę sugestię, trzeba dokonać pomiaru ciśnienia w tętnicy płucnej, co można zrobić w sposób bezpośredni, tzn. zmierzyć ciśnienie z użyciem specjalnego cewnika (Swana i Ganza), cewnikując prawą część serca na sali operacyjnej lub metodami pośrednimi, wykonując badanie echograficzne serca (USG serca), które to badanie w niektórych przypadkach jest mniej dokładne, ale bezpieczniejsze i bardziej komfortowe dla chorego. Dopiero po takim pomiarze można rozpoznać lub wykluczyć nadciśnienie płucne i serce płucne.
Tomografia, która jak wiadomo jest dokładniejszym zdjęciem RTG również nie potwierdzi nadciśnienia płucnego, ale potwierdzi lub wykluczy rozedmę, oceni jej charakter i rozmieszczenie. Badanie to jest Pani niezbędne i nie wiem skąd strach przed kontrastem, który jest niebezpieczny jedynie dla osób uczulonych na kontrast lub osób z niewydolnymi nerkami.
Podsumowując, faktycznie powinno się Pani poszerzyć diagnostykę o tomografię klatki piersiowej, co jak słyszę już się realizuje, ale także o badanie echograficzne serca z oceną ciśnienia w tętnicy płucnej i przede wszystkim rozważenia wymaga rzadki fakt rozpoznania POChP przed 40. rokiem życia i co za tym idzie badania pod kątem genetycznie uwarunkowanej rozedmy.
